شب عاشورا بود، عاشورای سال 49

گفتم بروم به مجلس روضه‌ای، از همین روضه‌ها که همه جا هست و صدایش از هر کوچه و خانه امشب بلند است. دیدم، ایمان وتعصب من به عظمت حسین و کار حسین بیش از آن است که بتوانم آن همه تحقیر ها را بشنوم و تحمل کنم. منصرف شدم!

اما شب عاشورا بود شهر یکپارچه روضه بود و خانه یکپارچه سکوت و درد، چه می توانستم کرد؟ از خودم توانستم منصرف شوم، از روضه توانستم منصرف شوم، اما چگونه می توانمستم خود را از عاشورا منصرف کنم؟

نامه‌ام را که به دوستم نوشته بودم - دوستی که هرگاه روزگار عاجزم میکرد و رنج به نالیدنم وا می داشت، به پناه او می رفتم - برگرفتم، گفتم در این تنهایی درد و این شب سوگ، بنشینم و با خود سوگواری کنم، مگر نمی شود تنها عزاداری کرد؟ نشستم و روضه ای برای دل خویش نوشتم ، آنچه را در نامهء او برای خود نوشته بودم و تصور غربت و رنج خودم بود، تصحیح کردم تا تصویر غربت و رنج حسین گردد.

آنکه عظمت رنج و شکوهء شهادتش هر رنجی را در زندگی آسان می سازد و هر مصیبتی را حقیر! و این همان بخشی است که در پایان این نوشته قرار گرفته است. در این لحظات شگفت، که من در یک بی خودی مطلق به سر می برم، و درد که هر وقت به مطلق می رسد، جذبه ای روشن ومستی بخش می شود و حالت آرام و روشن و خوب می دهد - و این دردهای حقیر و بد است که متلاشی کننده است و گزنده و بد - مرا در یک نشئهء سکرآوری از خود به در کرده بود، آنچنان که گویی من نبودم. درد بود که خود می نوشت. ناگهان این زیارت پر معنا و عمیق "وارث" در مغزم جرقه زد، خطاب به حسین:

سلام بر تو ای وارث آدم، برگزیدهء خدا

سلام بر تو ای وارث نوح، پیامبر خدا

سلام بر تو ای وارث ابراهیم، دوست خدا

سلام بر تو ای وارث موسی، همسخن خدا

سلام بر تو ای وارث عیسی، روح خدا

سلام بر توای وارث محمد، محبوب خدا

سلام بر توای وارث علی، ولی خدا

عجبا! صحنهء کربلا ناگهان در پیش چشمم، به پهنهء تمامی زمین گسترده شد و صف هفتاد و دو تنی که به فرماندهی حسین در کنار فرات ایستاده است، در طول تاریخ کشیده شد که ابتدایش، از آدم - آغاز پیدایش نوع انسان در جهان - آغاز می شود وانتهایش تا ... آخرالزمان، پایان تاریخ، ادامه دارد!

پس حسین سیاستمداری نیست که به خاطر شراب خواری و سگبازی یزید با او درگیری پیدا کرده باشد و این حادثهء غم انگیز اتفاق افتاده باشد! او وارث پرچم سرخی است که از آدم ، همچنان دست به دست بر سر دست انسانیت می گردد و اکنون بدست او رسیده است و او نیز با اعلام این شعار که هر ماهی محرم است وهر روزی عاشورا و هر سرزمینی کربلا این پرچم را دست به دست به همهء راهبران مردم و همهء آزادگان عدالت خواه در تاریخ بشریت سپرده است که، آخرین لحظه ای که می رود تا بمیرد و پرچم را از دست بگذارد، به همهء نسلها ، در همهء عصرهای فردا فریاد برمی آوردکه: آیا کسی هست که مرا یاری کند؟

اما در برابر این حرکت پیوسته و رسالت واحد ˛ قدرتهای ضد خدا و ضد مردم که " آیات خدا را کتمان میکنند و پیامبران و نیز کسانی را از میان مردم که به عدالت میخوانند˛ بنا حق میکشند" و همواره سد راه خدا میشوند و مردم را به بردگی و ذلت و استضعاف میکشانند و توده ها را به جای بندگی و طاعت و پرستش و حمد و ستایش خدا˛ به بندگی و اطاعت و عبودیت و مداحی و چاپلوسی خویش دعوت میکنند و خود را صاحب و مالک و قیم مردم میخوانند و در زمین سرکشی میکنند و بر بندگان خدا چیره دستی مینمایند و به نام روحانیت˛ مردم را به اطاعت و پرستش و تقلید کورکورانه خود وا میدارند و در کنار خداپرستی ˛ رئیس پرستی ˛ فرعون پرستی و روحانی پرستی را رواج میدند - اینان که قرآن در سه نام کلی "ملا" ˛ "مترف" و "راهب" مینامندشان – همیشه در برابر رسالت خدا میاستند و مانع تحقق عدالت و بیداری و آزادی مردم و رشد ایمان و توحید راستین میشوند ˛ و خدا که به انسان کرامت بخشیده˛ مردم را خانواده و نزدیک و همانند خود خوانده است و برایشان عزت و حریت و نعمت و شرافت و قدرت میطلبد˛ اینان مردم را مستضعف و بنده و پرستنده و مقلد و جاهل میسازند و این است که جنگ میان دو جبهه ˛ دو قطب ˛ قطب خدا و قطب ابلیس ˛ جبهه پیامبران مردم و جبهه ملا و مترف و راهب˛ همیشه و همه جا گیر است˛ یک نبرد پیوسته همیشگی و همه جائی ˛ از آدم یعنی از آغاز نوع بشر تا آخر تاریخ ˛ یعنی تحقق عدالت واقعی جهانی و پیروزی مردم و آزادی و خداپرستی و نابودی کلی استبداد سیاسی و استثمار اقتصادی و استحمار مذهبی.

در این دو وصف ˛ که همه جا و همیشه در طول تاریخ ˛ روی در روی هم میجنگند – حق و باطل ˛ عدل و ظلم ˛ توحید و شرک ˛ ایمان و کفر ˛ مردم  و  ملا ˛ مستضعف و مستکبر – دو سلسله وراثت نیز رهبری دو جناح را برعهده دارند: هابیل و قابیل ˛ ابراهیم و نمرود ˛ موسی و فرعون ˛ یحیی و هیرودیس ˛ عیسی و قیصر ˛ محمد و قریش ˛ علی و معاویه و ...

اکنون ... حسین و یزید

و فردا ... حسین های دیگر و یزیدهای دیگر در عاشوراهای دیگر و کربلاهای دیگر ...

زنده یاد دکتر علی شریعتی ˛ کتاب حسین وارث آدم ˛ صفحه 13 - 17